Cumhurbaşkanlığı ödülleri ‘devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar’dan hüküm giyen sanatçılardan geri alınacak

Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri Yönetmeliği yayımlandı. Daha önce dokuz kişiye kadar olan bir kurul tarafından oy çokluğuyla verilen ödül kararı artık doğrudan Cumhurbaşkanı onayıyla verilecek. “Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar”dan dolayı hüküm giyenlerin ödülü ise Değerlendirme Kurulu kararı ve Cumhurbaşkanının onayı ile geri alınacak.

Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri Yönetmeliği, AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete‘de yayımlandı.

17 Ekim 2015’te 29505 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan eski yönetmelikten farklı olarak, yeni yönetmelikle beraber Cumhurbaşkanı’nın oluşturacağı değerlendirme kurulu farklı kültür-sanat dalları arasından asgari beş, azami dokuz adayı Cumhurbaşkanının onayına sunacak. Cumhurbaşkanı da adaylar arasından seçimini yaparak Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri’nin kime verileceğine karar verecek.

Yeni yönetmelikte de eskilerinde yer alan “Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlardan dolayı hüküm giyenlerin ödülü ise Değerlendirme Kurulu Kararı ve Cumhurbaşkanının onayı ile geri alınacak” düzenlemesi aynı şekilde bırakıldı.

Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri resmi tanıma göre “hizmet ve eserleri ile Türk kültür ve sanat hayatına önemli katkılarda bulunan, Türkiye’nin kültür ve sanatının yücelmesine çalışan, özgün eserleri veya hizmetleriyle üstün kabiliyet gösteren Türk vatandaşı ve yabancı uyruklu kişileri veya kurumları, devlet adına onurlandırmak ve özendirmek üzere” veriliyor.

Kurulun yapısı

• “Yönetmeliğe göre, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu, Değerlendirme Kurulu olarak görev yapacak. Kurul, Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu Başkanvekili başkanlığında bu kurulun diğer üyelerinden oluşacak.
• “Kurul, Cumhuriyet Bayramı’ndan iki ay önce toplanarak bayram öncesi çalışmalarını tamamlayacak. Salt çoğunlukla toplanacak Kurul, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğunun oyu ile karar alacak ve oylama gizli yapılacak. Kurul’un sekretarya hizmetleri Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı’nca yürütülecek.
• “Adaylar, Türk kültür ve sanat hayatına önemli katkılarda bulunan, Türkiye’nin kültür ve sanatının yücelmesine çalışan, özgün eserleri veya hizmetleriyle üstün kabiliyet gösteren kişi veya kurumlar arasından Değerlendirme Kurulu tarafından belirlenecek.
• “Değerlendirme Kurulunca belirlenen değişik kültür ve sanat dalları arasından asgari 5 azami 9 aday Cumhurbaşkanının onayına sunularak ödülü almaya hak kazananlar belirlenecek. Ödül kazanamayan adaylar açıklanmayacak. Ödül, kişi veya kurumlara bir defaya mahsus olmak üzere verilecek ve daha önce ödül alanlar aday olarak gösterilemeyecek.

 Siyasi suç ödülü geri alma sebebi

• “Kişi veya kurumlara Cumhurbaşkanı tarafından ödül olarak madalya ve berat verilecek. Ödül almaya hak kazananlar Cumhuriyet Bayramı kutlamaları sırasında açıklanacak. Ödüle layık görülen kişinin hayatta olmaması durumunda ödül, kanuni mirasçılarından birine verilecek. Ödül töreninin zamanı ve yeri, Cumhurbaşkanlığı tarafından belirlenecek.
• “Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlardan dolayı hüküm giyenlerin ödülü ise Değerlendirme Kurulu Kararı ve Cumhurbaşkanının onayı ile geri alınacak.”

1995 yılından beri verilen ödüllere sahip olan sanatçılar şöyle:

• 1995 Adalet Ağaoğlu, Burhan Doğançay, Şefika Kutluer
• 1996 Yekta Kara, Cahit Külebi, Arif Sağ
• 1997 Ömer Lütfi Akad, Hayrettin Karaca, Turhan Selçuk
• 1998 İstanbul Kültür Sanat Vakfı, Yıldız Kenter, Fikret Otyam
• 1999 Nevzad Atlığ, Turgut Özakman, Rengim Gökmen
• 2005 Halil İnalcık, Oktay Akbal, Ferruh Başağa, Ara Güler, Sevda-Cenap And Müzik Vakfı
• 2008 Turgut Cansever, Yaşar Kemal, Alâeddin Yavaşça
• 2009 Uğur Derman, Nuri Bilge Ceylan, Sakıp Sabancı Müzesi
• 2010 Cemal Kafadar, Ergin İnan & İstanbul Modern Sanat Müzesi
• 2011 Semavi Eyice, Sezai Karakoç, Doğan Hızlan, Hasan Çelebi
• 2012 Zeugma Antik Kenti ve Müzesi, Selim İleri, Şükrü Hanioğlu, Ahmet Hatipoğlu
• 2013 Fuat Sezgin, Daron Acemoğlu, İskender Pala, Bekir Karlığa, Tarihi Kentler Birliği, Ahmet Kaya
• 2014 Hülya Koçyiğit, Niyazi Sayın, Alev Alatlı, Engin Akarlı, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi
• 2015 Münir Özkul, Rasim Özdenören, Orhan Gencebay, Mehmet Genç, Hüseyin Kutlu, Cemil Meriç
• 2016 Şener Şen, Mustafa Kutlu, Erol Parlak, Kemal Karpat, Feridun Özgören, Süheyl Ünver
• 2017 Selahattin Kara, Göksel Baktagir, Ali Toy, Yavuz Turgul, Prof. Dr. İlber Ortaylı, Nurettin Topçu
• 2018 Mehmet İpşirli, Türker İnanoğlu, Erol Sayan, İzzet Keribar, Mehmet Akif Ersoy
• 2019 Nuri Pakdil, MFÖ Grubu, Mesut Uçakan, Devrim Erbil, Fuat Başar, Doğan Kuban, Ahmet Yaşar, A. Haluk Dursun