Çevirdiği kitaplar toplatılan ve hakkında dava açılan Burcu Uğuz için YKY’ye ve kamuoyuna Çevbir’den çağrı
25/03/2020 Kapalı Yazar: Fırtına DergiElisabeth Brami ve Estelle Billon’un “Erkek Çocuk Hakları Bildirgesi” ve “Kız Çocuk Hakları Bildirgesi” kitaplarını çevirmen Burcu Uğuz, Türkçe’ye çevirdikten sonra kitaplar muzır neşriyat ilan edilerek toplatıldı ve çevirmen hakkında da dava açıldı. Çevirmenler Meslek Birliği (Çevbir), konuya ilişkin bir açıklama yayınladı ve Yapı Kredi Yayınları (YKY) ve kamuoyunu Burcu Uğuz’a desteğe çağırdı.
Resmi Gazete’de 27 Eylül 2019 tarihinde yayımlanan Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu kararıyla Elisabeth Brami ve Estelle Billon’un “Erkek Çocuk Hakları Bildirgesi” ve “Kız Çocuk Hakları Bildirgesi” kitapları muzır neşriyat ilan edilerek toplatıldı. “Kız Çocuk Hakları Bildirgesi” kitabı hakkında dağıtım ve satış yasağı kararı çıkarıldı. Kitabın yayımcısı ve çevirmeni hakkında “müstehcen sözleri yayınlamak ve yayınlanmasına aracılık etmek” suçlamasıyla dava açıldı.
Çevbir konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Çevirmen meslektaşımız Burcu Uğuz’a Elisabeth Brami’nin yazdığı ve Estelle Billon-Spagnol’un resimlediği Yapı-Kredi Yayınları’ndan çıkan Kız Çocuk Hakları Bildirgesi (YKY, 2017) ve yine aynı yazar ile çizerden Erkek Çocuk Hakları Bildirgesi (YKY, 2017) başlıklı çevirileri için dava açıldığını üzüntüyle öğrenmiş bulunuyoruz” dedi.
Çevirmen her şeyden sorumlu tutuluyor
“‘Müstehcen yayınların yayılmasına aracılık etmek’ suçu kapsamında düzenlenen iddianamede, çevirmenin hapis cezasıyla yargılanması talep edilirken, Çevbir bu durumu kınayarak, “Söz konusu iddianame çevirmeni kitabın hem basım, hem yayım hem de dağıtımından, hatta çizimlerinden dahi sorumlu tutuyor. Çevbir olarak kitap çevirmenliğinin pratik gerçekleriyle ilgisi olmayan bu tutumu kınıyor, çevirmenlik mesleğinin icra edilmesini zorlaştıran bu tür uygulamalara son verilmesini talep ediyoruz. Meslektaşımızın yanındayız, yargılama sürecini de doğrudan takip edeceğiz.” ifadelerinde bulundu.
Düşünce ve düşünceyi yayma özgürlüğü temel hak ve özgürlüklerdendir
Çevbir’in açıklamaları şu şekilde: “Düşünce ve düşünceyi yayma özgürlüğü, temel hak ve özgürlüklerimizden biridir ve anayasal güvence altındadır. Temel hak ve özgürlüklerin kullanımı asıl, sınırlandırılmaları istisnaidir. İçeriği son derece öznel ve belirsiz olan, tartışmalı yorumlara açık müstehcenlik kavramı adı altında, nesnellikten uzak bir değerlendirmeyle sınırlandırılması demokratik toplum düzeniyle bağdaşmayan bir uygulamadır ve kabul edilemez.“
Yapı Kredi Yayınları’na ve Kamuoyuna Çağrı
Her çeviri kitap, bir ürün olarak birden fazla tarafın –farklı nitelikte de olsa– ortak emeğiyle ortaya çıkarılır: Yazarın, yayınevinin ve çevirmenin ortak ürünüdür. Çevirmen haklarını ve ifade özgürlüğünü savunan bir meslek örgütü olarak, bu ortak üretime imza atan taraflardan herhangi birinin yargılanmasını aynı ölçüde kabul edilemez buluyoruz. Bununla birlikte, ifade özgürlüğüne bu tarafların hepsinin aynı şekilde ve yüksek sesle sahip çıkması gerektiğini özellikle belirtmek istiyoruz; şimdiye kadar yalnız bırakılmış çevirmene, yargılama sürecinde destek olunmalıdır. Yapı Kredi Yayınları’nın yanı sıra, kamuoyunu çevirmenin yanında durmaya çağırıyoruz.