Sanatçılardan Hasankeyf çağrısı: ‘Tarihi hatadan dönün’
03/03/2020Hasankeyf Koordinasyonu, baraj göletinin yükselmesiyle sular altında kalan Hasankeyf’in köylerini ziyaret etti. Bölge halkının göçe zorlandığını belirten koordinasyon üyeleri, ‘yanlıştan dönülsün’ çağrısını yineledi. 94 sanatçı da Hasankeyf için ortak çağrı yaptı
BirGün‘den Yunus Emre Ceren’in haberine göre, Ilısu Barajı’nın yükselmesiyle yok olmaya yüz tutan Hasankeyf’in köylerini ziyaret eden Hasankeyf Koordinasyonu bileşenleri basın toplantısı düzenledi. Yapılan açıklamada 40 köyün bütünüyle sular altında kaldığı ve 60 köyde de evlerin ve tarım arazilerinin büyük bir bölümünün suya gömüldüğü belirtildi.
Koordinasyon adına basın açıklamasını okuyan Yüksek Mimar Mücella Yapıcı “Yanlış politikalar sonucu bugün en az 12 bin yıllık tarihe sahip antik Hasankeyf Kenti ile birlikte 289 höyük ve 80’i tümüyle olmak üzere 199 köy ve mezra sular altında bırakılıyor. Dicle Vadisi boyunca tufan ve talan devam ediyor. Her geçen saniyede bir canlı, bir ev, bir tarihi alan sular altında kalıyor” dedi.
Tarihin sular altında bırakıldığını belirten Yapıcı “Antik kent Hasankeyf’te tarihi alanlar dinamitlendi, arkeolojik kazı alanlarında iş makinaları kullanıldı, kültürel varlıklar beton bloklara gömüldü. İktidarların bu barajın yapımıyla ilgili ortaya koydukları argümanlar her geçen gün boşa çıkmakta”ifadelerini kullandı.
‘İnsanlar yoksulluğa zorlanıyor’
İnsanların göçe zorlandığını ve topraksız bırakıldığını belirten Yapıcı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Baraj göletinin geldiği her noktada zorunlu göç, göçe bağlı yoksullaşma hem Hasankeyf ilçesinde hem de Batman il merkezinde görünür olmaya başladı. Büyük toprak sahiplerinin gösterişlerine aldanmamak gerekiyor. Ülke genelindeki zengin yoksul oranı burada da kendini göstermektedir. En az 10 bin topraksız hiçbir tazminat alamadan en temel insani hak olan barınma hakkından yoksun bırakıldı, bırakılmaya devam ediliyor. Sabah kalktıklarında evlerinin sular altında kalacağı korkusuyla son ana kadar köylerinden ayrılamayan birlerce insan şu an zor koşullarda yaşamlarını devam ettirmeye çalışıyor. Birçok köyde evlerin bir bölümü sular altında kalırken üst kısımlarında yaşam devam ediyor. Konut edinme için verilen sözler yerine getirilmemiş durumda.”
‘Ekolojik tahribatın boyutu bilinmiyor’
Ilısu Barajı’nın yarattığı ekolojik tahribatın boyunun bilinmediğini ifade eden Yapıcı sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Kapakların kapatılmasıyla birlikte milyonlarca canlı, yaşam kaynağı olan Dicle’nin sularında boğduruldu. Baraj göletti vadi boyunca tufana dönüşmüş durumda. Tepkiler sonucunda, soyu tükenme riski altında olan canlılarla ilgili yeni yuvalanma alanları yapılacağı belirtilse de alan boyunca kuşlar için yapılmış iki üç kule dışında bir çalışma görülmüyor.”
Sanatçılardan Hasankeyf için çağrı
TTB üyesi Dr. Nazmi Algan, Hasankeyf için sanatçıların yaptığı çağrıyı okudu. Ahmet Ümit, Altan Erkekli, Jehan Barbur, Levent Üzümcü, Metin Uca, Cengiz Bozkurt, Deniz Çakır, Onur Akın, Ercan Kesal, Fırat Tanış, Genco Erkal, Suavi, Zülfü Livaneli gibi 94 sanatçının imzası bulunan metinde şu ifadelere yer verildi:
“Baraj kapaklarını kontrollü olarak açın, Hasankeyf’te tarihi hatadan dönün!
“Dünya kültürel mirasının en değerli varlıklarından olan ve 12 bin yıldan bu yana yaşamın kesintisiz sürdüğü antik Hasankeyf kenti son nefesini vermek üzere! İçinde bulunduğumuz şu günlerde, eğer müdahale edilmezse tamamen sular altında kalacak ve sonsuzluğa gömülecek Hasankeyf için, siz sorumluları son kez uyarmak istiyoruz!
“Hiçbir rasyonel ihtiyaç ve gerekçeyle açıklanamayacak, işlevsiz bir baraj projesi için böylesi bir değerimizi yok etmeyelim.
“Bizler, bu ülkenin sanatçıları, aydınları ve yazarları olarak, siz yetkililere, sorumlulara sesleniyoruz!
“Su tutmaya başlanan bölgede, baraj kapaklarının kontrollü bir şekilde açılmasını ve tutulan suların boşaltılarak Hasankeyf’in yaşatılmasını istiyoruz.
“Bu tarihi hatadan hep birlikte dönelim! Hasankeyf’i yaşatalım!”
İmzacılar:
A.Mücella Yapıcı
Ahmet Ümit
Ali Bilge
Ali Uçansu
Altan Erkekli
Aydın Engin
Ayfer Düztaş
Ayşe Cemal
Ayşe Erzan
Ayşegül Devecioğlu
Barış Atay
Barış Bağcı
Betül Arım
Beyza Üstün
Birce Akalay
Binnaz Toprak
Can Atalay
Celal Yıldırım
Celil Nalçakan
Cemil Qoçgiri
Cengiz Bozkurt
Cezmi Baskın
Damla Kılıçoğlu
Deniz Çakır
Deniz Türkali
Diljen Roni
Doğan Bermek
Emine Uşaklıgil
Ercan Kesal
Erdoğan Aydın
Erdoğan Kahyaoğlu
Erhan Güleryüz
Erol Babaoğlu
Esra Koç
Fırat Tanış
Genco Erkal
Gençay Gürsoy
Gülseren Onanç
Güney Zeki Göker
Gürhan Ertür
Hacer Ansal
Haluk Levent
Hüsnü Arkan
Iraz Yöntem
İrfan Değirmenci
Jehan Barbur
Kıraç
Levent İnanır
Levent Üzümcü
Mebuse Tekay
Melek Ulagay Taylan
Mem Ararat
Metin Uca
Mikail Aslan
Mustafa Paçal
Mustafa Peköz
Nakiye Boran
Nazar Büyüm
Nazım Dikbaş
Neslihan Yargıcı
Nesrin Nas
Nesteren Davutoğlu
Neşe Erdilek
Nevin Soyukaya
Nilüfer Açıkalın
Nurcan Baysal
Nurhan Özenen
Nurten Ertuğrul
Onur Akın
Orhan Alkaya
Orhan Aydın
Orhan Silier
Oya Baydar
Özgür Mumcu
Rıza Akın
Saygın Ersin
Selim Temo
Sinan Tuzcu
Soner Olgun
Suavi
Şebnem Sönmez
Şevval Sam
Tarık Günersel
Tatyos Bebek
Ülkü Duru
Viki Çiprut
Yasemin Bektaş
Yavuz Ekinci
Yekta Kopan
Zeynep Tanbay
Zülfü Livaneli