TND: Epilepsi tedavisinde kullanılan kritik ilaçlar bulunamıyor
19/02/2020Türk Nöroloji Derneği epilepsi ilaçlarının bulunamamasına dair yazılı bir açıklama yayınladı. Son yıllarda döviz kurlarında yaşanan dalgalanmalar ve üst üste gelen zamlarla yurttaşlar açısından ilaç bulamama sorunu 2020 yılı itibariyle can yıkıcı bir hale geldi.
Geçtiğimiz hafta, konuyu TBMM’de gündeme getiren CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, yurttaşların en temel sosyal haklarından birisi olan sağlık hizmetini alamadığını ifade etti ve ilaç firmalarının zam beklentisi nedeniyle depolara ilaç vermekten kaçındığı iddiasını dile getirdi.
Ciddi sonuçları olacak
Son olarak, Türk Nöroloji Derneği de yaptığı açıklamada konunun acilliğine ve epilepsi hastalığında etkin tedavi olmadığında ciddi sonuçların olabileceğine vurgu yapıyor. Açıklamada Epilepsi’nin kronik ve ömür boyu sürdüğü, nöbetlerinin ne zaman nerede geleceğinin bilinmemesinden kaynaklı olarak bireylerin engellilik oranlarının yüksek olduğu ve iyi tedavi edilmediği takdirde kolaylıkla ciddi yaralanmaların ve hatta beklenmedik ölümlerin olabileceği ifade ediliyor.
Etkin tedavi sonucunda sorunların aşılabildiği ve özellikle antiepileptik ilaçların etkilerinin iyi olduğu ve %60-65 oranındaki hastanın nöbetsiz bir yaşam sürmesinin mümkün olabileceği söylenen açıklamada antiepileptik ilaçlara ilişkin olarak “Her antiepileptik İlaç, her epilepsi tipine, her epilepsili bireye uygun değildir. Bir epilepsi türüne etki eden antiepileptik ilaç diğer bir türü artırabilmekte, bir birey bir antiepileptik ilaçla aşırı yan etkiler yaşayabildiği için kullanamayıp bir diğerine çok iyi uyum sağlayabilmektedir. Nöbet kontrolü tam olan bir hastanın ilacının aksaması, gereksizce değiştirilmesi ciddi sonuçlar doğurabilir, status epileptikus ve ölüme neden olabilir. Bundan dolayı her hastanın nöbetlerini durduran antiepileptik ilaç o kişi için vazgeçilmez ve kutsaldır.” deniliyor.
Epilepsili hastaların kırılgan olabileceği belirtilirken, hastalığa bağlı olarak depresyon ve kaygı bozukluklarının hastalarda görülebileceği ve ayrıca hastaların, epilepsi ilaçlarına erişiminin bu ve benzeri sebeplerle çok önemli olduğu vurgulanıyor.
İlaçlar üretilmiyor ya da bulunmuyor
Ülkemizde özellikle son zamanlarda bazı antiepileptik ilaçların üretilmemeye ya da bulunmaması üzerine ise “İlk olarak okskarbazepin üretimden kalktı. Derken vigabatrin piyasadan çekildi. 2020 başından beri karbamazepin ve valproik asit/Na valproat hem jenerik hem orijinal ürünleri bulunmaz oldu. Bu ilaçlar epilepsi hastalarının en sık, en yaygın olarak kullanıldıkları ilaçlardır. Bazı epilepsi türlerinde ACTH flakon da kullanılır, bu ilaç da bulunmuyor. Uzun yıllardır ruhsatlı olduğu halde etosüksimid de üretilmemektedir ve bu ilaç çocukluk çağı absans epilepsisinin birinci tercih ilacıdır. Klonazepam ampul, valproat ampul acillerde kullanımı olan ve bulunmayan diğer ilaçlardır.” deniliyor.